Röportaj:
Etkide Sanat Sergi #1: Hitsch
Sürdürülebilirlik İçin Sanat projemizin ilk konuğu Christian “Hitsch” Rogantini. Hitsch, doğaya olan hayranlığını ve saygısını fotoğrafları aracılığıyla yansıtıyor. Saygısını tek gösterme biçimi fotoğrafları değil, aynı zamanda içinde bulunduğumuz iklim krizine uygun hareket ediyor. Bireysel olarak atabileceği adımların ötesine giderek, insanlara doğayı ne hale getirdiğimizi göstermek için çabalayarak daha büyük bir etki bırakmayı hedefliyor. Her anlamda oldukça ilham verici ve yetkin bu sanatçıyla gerçekleştirdiğimiz röportajı aşağıda bulabilirsiniz, keyifli okumalar.
İklim dayanıklılığı sizin için ne ifade ediyor?
Bana göre, bir şeyleri görme şeklimin değişmesi demek. Doğduğum dünyayla bugün deneyimlediğim dünya bir değil. Süregelen inovasyon ve gelişmelerden memnun olsam da bunun sadece kar elde etmeye dayalı bir sistem sayesinde gerçekleşmesi beni rahatsız ediyor. Ancak finansal olarak çekiciliği olan gelişmeler dünyada kendine yer edinebiliyor. Bu zamana kadar, kullandığımız kaynaklar, karşılaşabileceğimiz sorunlarla ilgili yeterince düşünmedik, şu an negatif sonuçları ölçebiliyor, hatta bizzat hissedebiliyoruz.
Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına (SKA) ulaşmak için bireysel olarak yapabileceklerimiz nelerdir?
Every individual should rethink his or her personal behaviour and standard of living. We should think about what kind of world we actually want to live in and not see our status quo as the only possible reality. The 17 Sustainable Development Goals describe very sensibly the direction in which humanity should aim. Politically, these are promising intentions. /// But reality shows that in most countries we are dealing with very real and acute problems and these goals have to take a back seat for many. Warlike conflicts, as we are now experiencing in Europe with Russia’s Putin’s invasion of Ukraine, have their inevitable consequences on our lives and focus our attention on rearmament and how we can increase security in Europe. In this context, we are experiencing war on two levels, on the military and humanitarian level and, on the other hand, on the economic level. The economic level shows that globalisation has created strong dependencies and that we are all affected by changes even at the alleged safe end of the world.
Her insan, bireysel eylemlerini ve yaşam standardını yeniden düşünmeli. Gerçekte nasıl bir dünyada yaşamak istediğimizi düşünmeli ve mevcut durumumuzu mümkün olan tek gerçek olarak görmemeliyiz. 17 Sürdürülebilir Kalkınma Amacı insanlar için bir pusula niteliğinde, hangi yöne gitmemiz gerektiğini gösteriyor. Siyasi olarak, bunlar umut veren hedefler…
İklim Eylemi (SKA 13) ne tarz girişimler barındırmalı sizce?
Sürdürülebilir enerji üretimi konusunda acilen daha iyi çözümlere ihtiyacımız var, birçok ülke bu konuda oldukça zorlanıyor. Bunu kâra dayalı bir sistemle çözmeye çalıştıkça değerli vaktimizi kaybediyoruz. Her şeyin ötesinde, finansal getirileri düşünmeden çözüm bulmaya odaklanabilmeliyiz. Kesin olarak, fosil enerji kullanımına alternatif bulmalıyız. Dünya genelinde, kirlenen bölgeleri temizlemeli, atıklarımızı toplamalı ve geleceği de göz önünde bulundurarak kontrollü bir şekilde geri dönüştürmeliyiz. Plastik atıklardaki küresel artış hepimiz için saatli bir bomba gibi. Çevre üzerindeki tüm negatif etkiler hemen durdurulmalı. Maalesef, dünyamız ekonomi etrafında döndüğü için gözümüzü her zaman ekonomik etkiye çeviriyoruz, bu değişmeli.
Fotoğraflarınızdan birini çekerken “iklim değişikliği böyle bir şey olmalı” dediğiniz bir anı hatırlıyor musunuz?
Maalesef böyle anlar yaşadığım oluyor. Dünya koca bir küre, iklim değişikliği her yerinde kendini farklı bir şekilde gösteriyor. Bir doğa ve manzara fotoğrafçısı olarak, seyahat ettiğim yerlere iki farklı perspektiften bakıyorum. Bir fotoğrafçı olarak, ışığa, renklerin ve şekillerin oyununa bakıyorum. Ayrıntıyı, perspektifi ararken, motiften öteye geçerek oradaki manzara, hayvanların yerine geçiyorum. Bir insan olarak, iklim değişikliği etkilerinin ne kadar hızlı ilerlediğinin bu anlarda farkına varıyorum. Oldukça güçlü, donup kalmama sebebiyet veren bir endişe duygusu yükseliyor birden. Buna direnmek benim için zor olsa da doğanın güzelliği ve sadeliği içimi yeniden umutla dolduruyor.
İklim değişikliğini sadece haberlerde okuyan değil, bizzat gözlemleyen biri olarak bu size nasıl hissettiriyor?
Antartika’nın devasa büyüklüğünü, dünyanın tatlı suyunun %70’ini oluşturan kara buzu kütlesinin gün geçtikçe daha hızlı bir şekilde erimesini ve bunun oradaki canlıların yaşamlarına etkisini düşündüğümde endişeleniyor, üzülüyor, aynı zamanda da öfkeleniyorum. Çevremizin, dünyamızın bu hale gelmesine nasıl izin verebildik?
Sanat iklim krizine karşı nasıl bir etki yaratabilir?
Sanat, herkesin anlayabileceği evrensel bir dil gibi. Bir şeyleri algılama, görme şeklimizi değiştirebiliyor, yeni bakış açıları kazandırabiliyor. Sanat bizi düşündürüyor, yıllar içinde görmezden gelmeyi öğrendiklerimizi yüzümüze bir ayna tutarak ortaya çıkarıyor. Bu yüzden, sanat aracılığıyla bir fikri ifade etmek büyük önem taşıyor. Etkileyici, büyüleyici bulduğumuz doğa fotoğrafları, bize neyi kaybetmek üzere olduğumuzu gösteriyor aslında. Kirlenmiş manzaraların, çevresel etkiler yüzünden ölmekte olan hayvanların görüntüleri, onları gördüğümüzde şaşkınlığa neden olabilir, hatta belki şok edebilir. İşte sanatın yarattığı bu etki, nihayetinde davranışlarımızı değiştirmemize yardımcı olabilir.
Gelecekte sanatınız aracılığıyla daha çok odaklanmak istediğiniz bir SKA var mı? Size göre neyin üzerine daha çok eğilmeliyiz?
Daha pandemiden önce, seyahatlerimi azaltmaya karar vermiştim. Kutup bölgesine gitmeye devam etmek istesem de, bu yolculuklar ciddi bir ekolojik ayak izine sebep oluyor. Bunu daha fazla meşrulaştıramıyorum. Yaşadığım bölge olan Alplerde iklim değişikliğinin nasıl ilerlediğini yakından gözlemleyebiliyorum, bu yüzden gelecek projelerimi burada yürütmeyi ve burada olanları belgelemeyi düşünüyorum. Özellikle Alplerdeki buzullar inanılmaz bir hızla yok oluyor. Avrupa’nın su kaynağı olan Alpler, ciddi tehlike altında. Bu gibi değişimler hiç şüphesiz hayatımızı etkileyecek. Orta vadeli hedeflerimize günlük yaşantımızda ne gibi değişiklikler yapmamız gerektiğini de eklemeliyiz. Bir tür olarak evrilmeli ve güç, kâr ve baskınlık kurma çabamızdan vazgeçmeliyiz. Yüzümüzü demokrasiye, eşitliğe dönmeliyiz. Kapitalizm ve pazar ekonomisi yaşantımızı domine ediyor. Bugün karşılaştığımız çevresel yıkıma bakarsak, bu sosyal sistemin de artık vadesini doldurduğunu düşünüyorum.
